اگر صاحب خودرو هستید باید بدانید که همیشه کاری برای انجام دادن وجود دارد تا بخواهید از خودروی خود مراقبت و نگهداری کنید. تسمه دینام یکی لوازم یدکی خودرو است که کمک می‌کند همه چیز به خوبی اجرا شود و در اکثر اوقات نادیده گرفته می‌شود. کارکرد درست تسمه‌ها نیاز به حداقل تلاش، یعنی بررسی دورهای و تعویض آن در صورت نیاز دارد. تعویض تسمه دینام نسبت به کارکرد خودرو و مدل خودرو در زمان‌های مشخصی انجام می‌شود. با وجود علائم خرابی هرگز نباید در تعویض آن تردید داشته باشید تا از آسیب قطعات دیگر جلوگیری کنید. امّا در نهایت از کجا بفهمیم خراب شده است؟ اگر می‌خواهید بدانید زمان تعویض تسمه دینام کی است و اصلاً چرا خراب می‌شود جای درستی هستید در ادامه مطلب ما را همراهی کنید.
تسمه دینام چیست؟
واتر پمپ خودرو، دینام، پمپ فرمان هیدرولیک و سیستم تهویه خودرو نیروی خود را از موتور تامین می‌کنند. این نیرو چرخشی توسط یک قطعه کاربردی به نام تسمه پروانه به قطعات مختلف انتقال می‌یابد. واضح است که هر گونه نقص و ایراد در این تسمه‌ها بر روی تمام سیستم‌های مهم خودرو تاثیر می‌گذارد. از این رو، تسمه پروانه باید به طور مرتب مورد بازبینی قرار گیرد و در صورت نیاز تعویض گردد.
قبل از اینکه بخواهید بدانید کار تسمه دینام چیست باید بدانید که قطعات بسیاری در خودرو وجود دارند که کارکرد هریک بر کارکرد درست قطعه دیگر وابسته بوده است. برخی از قطعات نظیر واتر پمپ خودرو، دینام، پمپ فرمان هیدرولیک و سیستم تهویه خودرو نیروی خود را از موتور تامین می‌کنند. این نیرو چرخشی توسط یک قطعه کاربردی به نام تسمه پروانه به قطعات مختلف انتقال می‌یابد. واضح است که هر گونه پارگی تسمه دینام، نقص و ایراد در این تسمه‌ها بر روی تمام سیستم‌های مهم خودرو تاثیر می‌گذارد. از این رو تسمه پروانه باید به طور مرتب مورد بازبینی قرار گیرد و در صورت نیاز تعویض گردد.
کارکرد تسمه دینام چگونه و کجا قرار دارد؟
اگر کاپوت خودرو را بالا بزنید در قسمت جلوی موتور تعدادی تسمه مشاهده می‌کنید. این تعداد در بیشتر خودروها دو عدد است که یکی برای چرخاندن دینام خودرو و دیگری برای چرخش کمپرسور کولر و پمپ فرمان هیدرولیک نصب شده‌اند. البته در برخی خودروها تنها یک تسمه تمام این وظایف را انجام می‌دهد.
همزمان با روشن شدن خودرو این تسمه‌ها نیز شروع به چرخش می‌کنند و قطعات متصل به خود را حرکت می‌دهند. دینام خودرو انرژی مورد خود را از طریق این تسمه به دست می‌آورد. وظیفه این قطعه تبدیل نیروی مکانیکی موتور به نیروی الکتریکی و سپس انتقال آن به باتری و شارژ آن است. طبیعیست که با مشکل تسمه دینام فرآیند شارژ شدن باتری خودرو نیز متوقف می‌شود. در این مواقع چراغ باتری به عنوان یکی از علائم خرابی تسمه دینام در پنل پشت فرمان روشن خواهد شد.
وظیفه تسمه دینام چیست؟
اگر با کار تسمه دینام آشنا شدید به راحتی می‌توانید حدس بزنید چه وظایفی را بر عهده دارد. در بخش زیر به طور کامل‌تر با وظیفه تسمه دینام آشنا شوید.
- تامین نیروی چرخشی پمپ هیدرولیک
- به حرکت در آوردن پروانه در سیستم تهویه خودرو
- تامین نیروی مورد نیاز دینام در سیستم برق
- تامین نیروی گشتاور برای کارکرد واتر پمپ
- تامین انرژی لازم در کمپرسور کولر
زمان تعویض تسمه دینام
تسمه دینام هر چند کیلومتر تعویض شود؟ این سوالی است که همیشه پرسیده شده؛ ماده اولیه تسمه دینام لاستیک است و در حالی که علم و فناوری در صنعت خودروسازی در طول سالیان بهبود یافته، منجر شده جنس لاستیک‌ها روز به روز بادوام و محکم‌تر شود. امّا هنوز هم این قطعه نیاز به نگهداری و تعویض دوره ای دارد به همین دلیل در دسته لوازم مصرفی قرار دارد. تعویض آن باید به صورت دورهای انجام شود اما اینکه دقیقاً چه زمانی؟ وابسته به نوع و کارکرد خودرو می‌باشد. به طور کلی زمان تعویض تسمه دینام هر چهار سال (80 هزار کیلومتر) تا شش سال یک‌بار است. توصیه ما این است به دفترچه راهنمای خودروی خود مراجعه کنید و طبق راهنما عمل کنید.
- هیچ زمان دقیق یا حتی تقریبی را نمی‌توان برای تعویض تسمه دینام عنوان کرد. یعنی نمی‌توان گفت که یک خودرو پس از چند هزار کیلومتر به تسمه‌های جدیدی نیاز دارد. زمان تعویض این تسمه‌ها به عوامل مختلفی بستگی دارد که کیفیت ساخت و مواد اولیه یکی از مهم‌ترین آن‌هاست.
- همانطور که گفته شد خرابی تسمه دینام موجب توقف شارژ باتری می‌شود که می‌توان آن به عنوان علائم خرابی تسمه دینام را از طریق چراغ باتری متوجه شد.
- پاره شدن تسمه دینام حین حرکت نیز عملا به معنای از کار افتادن واترپمپ و عدم گردش جریان آب در موتور است. پس با فاصله چند دقیقه‌ای پس از پاره شدن این تسمه موتور خودرو شما جوش می‌آورد.
- با توجه به اینکه پمپ فرمان هیدرولیک نیز نیروی خود را از تسمه پروانه ماشین تامین می‌کند، پس خرابی این تسمه به معنای ایجاد مشکل در کنترل فرمان هیدرولیک خواهد بود.
علائم خرابی تسمه دینام
از آنجایی که مشکل تسمه دینام موجب توقف خودرو شما می‌شود پس بهتر است در دوره‌های منظمی این تسمه‌ها را بررسی کنید و از سلامت آن‌ها مطمئن شوید. یک تسمه فرسوده نشانه‌های واضحی دارد که می‌تواند شما را پیش از پارگی تسمه دینام از فرا رسیدن زمان تعویض تسمه ها آگاه کند.
- ایجاد حالت کشسانی در تسمه که موجب شل شدن آن شده و عملکرد دینام را محتل می‌کند و توانایی آن را در کشیدن برق به طور کامل محدود می‌کند نشان از زمان تعویض تسمه دینام پژو 405 و دیگر خودروها است.
- خشکی تسمه دینام، پارگی وخوردگی از علائم خرابی است.
- کنترل سخت فرمان هیدرولیک خودرو
- صدای تسمه دینام کاملاً واضح به گوش می‌رسد. شنیدن صدای جیرجیر از پیشرانه یکی‌دیگر از علائم خرابی تسمه دینام است. به خصوص که اگر در آب و هوای سرد تردد داشته باشید.
- افت کیفیت کولر و سیستم تهویه مطبوع خودرو
- خرابی قطعات برقی نسبت به خرابی تسمه پروانه می‌تواند متفاوت باشد. در بسیاری از خودروها می‌تواند باعث سوسو زدن یا از کار افتادن چراغ‌ها و تیره شدن چراغ‌های لوازم جانبی شود.
- از کار افتادن پیشرانه
بدون تسمه دینام میشه حرکت کرد؟
نه اصلاً؛ همانطور که گفته شد پارگی تسمه دینام باعث از کار افتادن موتور می‌شود و این موضوع یعنی خودرو هیچ تکانی نخواهد خورد تا زمانی که آن را تعویض کنید. در صورتی که با علائم خرابی روبرو شدید با یک مکانیک مشورت کنید تا ببینید خرابی واقعاً از سوی این قطعه است یا نه. تعمیر تسمه پروانه اصلاً کار سختی نیست اما بهتر است توسط یک فرد آموزش دیده انجام شود.
به یاد داشته باشید که ممکن است پوسیدگی در سمتی از تسمه ایجاد شود که قابل رویت نباشد. بنابراین برای چک کردن تسمه دینام و تسمه پروانه حوصله کافی به خرج دهید و تمام قسمت های آن را بررسی کنید.
علت پاره شدن تسمه دینام چیست؟
در این بخش علل خرابی تسمه دینام را برایتان می‌گوییم تا بدانید به غیر از اینکه جنس و کیفیت چقدر در عمر تسمه دینام تاثیر دارد چه عوامل دیگری باعث خرابی آن می‌شود و چرا بعضی‌ها شاکی هستند از تعویض‌های پی‌درپی و بدون نتیجه.
- استفاده از تسمه‌های بی‌کیفیت و تقلبی یکی از عوامل پاره شدن تسمه دینام در فواصل زمانی کوتاه است.
- روغن‌ریزی سر میل‌لنگ که باعث چرب شدن بیش از حد تسمه و خرابی آن می‌شود.
- نصب نادرست و سفت بستن تسمه.
- استفاده مداوم از دورهای بالا یکی دیگر از عوامل پاره شدن تسمه دینام است که با رانندگی اصولی می‌توانید از آن پیشگیری کنید.
- خراب شدن تسمه سفت‌کن باعث پارگی تسمه دینام و کشیدگی آن می‌شود.
- استفاده از دنده مناسب در سر بالایی‌ها.
- استفاده از دور بالای کولر در ترافیک‌های سنگین.
- خشکی تسمه دینام نیز یکی از دلایل رایج خرابی آن است.
چگونه صدای تسمه دینام را قطع کنیم؟
حذف صدای تسمه دینام یک از مسئله‌هایی است که همه رانندگان درگیر آن هستند. اینکه چرا تسمه مارپیچ یا تسمه پروانه جیرجیر می‌کند می‌تواند به دلیل شل بودن و معیوب بودن آن باشد.
رفع صدای تسمه دینام با صابون یکی از راه‌حل‌هایی هست که اثرگذاری آن تنها مدت کوتاهی پاسخگو و باعث حذف صدای تسمه دینام می‌شود. البته ناگفته نماند چرب شدن بیش از حد آن به طور حتم خرابی آن را در پی خواهد داشت. بهترین راه برای حذف جیرجیر و سوت کشیدن، رگلاژ تسمه و تنظیم آن به صورت دستی است.
کلام پایانی
در این مطلب از تسمه دینام و کارایی آن برایتان گفتیم؛ متوجه شدید که ساده‌ترین قطعات تا چه اندازه می‌توانند در کارکرد خودرو تاثیرگذار باشند. با تشخیص زمان تعویض تسمه دینام می‌توانید از خرابی قطعات بسیاری پیشگیری کنید و از لحاظ اقتصادی در هزینه‌های تعمیرات و نگهداری خودرو صرفه‌جویی کنید.